Ο Μπαρζανί γεννήθηκε στο Μαχαμπάντ του Ιράν από τον Μουσταφά Μπαρζανί, έναν εξέχοντα Κούρδο ηγέτη και ιδρυτή του Δημοκρατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (KDP). Μεγάλωσε σε πολιτικό περιβάλλον και από μικρός ασχολήθηκε με τις κουρδικές εθνικιστικές δραστηριότητες. Το 1975 διαδέχθηκε τον πατέρα του ως αρχηγός του KDP.
Υπό την ηγεσία του Μπαρζανί, το KDP έπαιξε βασικό ρόλο στον αγώνα των Κούρδων για αυτονομία και αυτοδιάθεση στο Ιράκ. Οδήγησε το KDP στην κουρδική εξέγερση κατά της ιρακινής κυβέρνησης το 1991, η οποία κατέληξε στην ίδρυση της αυτόνομης περιοχής του Κουρδιστάν.
Το 2005, ο Μπαρζανί εξελέγη δεύτερος πρόεδρος της περιοχής του Κουρδιστάν, διαδεχόμενος τον θείο του, Τζαλάλ Ταλαμπανί. Επανεξελέγη το 2009 και το 2013. Κατά τη θητεία του ως πρόεδρος, ο Μπαρζανί εστίασε στην ανάπτυξη της περιοχής του Κουρδιστάν και στη βελτίωση των σχέσεών της με τις γειτονικές χώρες. Υποστήριξε επίσης μεγαλύτερη αυτονομία για την περιοχή του Κουρδιστάν και την αναγνώριση των κουρδικών πολιτικών δικαιωμάτων.
Η προεδρία Μπαρζανί σημαδεύτηκε τόσο από επιτυχίες όσο και από προκλήσεις. Η περιοχή του Κουρδιστάν γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη και ανάπτυξη υποδομών υπό την ηγεσία του. Ωστόσο, αντιμετώπισε επίσης κριτική για τις αυταρχικές του τάσεις, την καταστολή της πολιτικής αντιπολίτευσης και την υποτιθέμενη διαφθορά.
Το 2017, ο Μπαρζανί διεξήγαγε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της περιοχής του Κουρδιστάν, το οποίο δεν αναγνωρίστηκε από την ιρακινή κυβέρνηση. Αυτό οδήγησε σε κρίση και στρατιωτική σύγκρουση με την ιρακινή κυβέρνηση, με αποτέλεσμα την απώλεια του ελέγχου σε πολλά αμφισβητούμενα εδάφη. Στη συνέχεια ο Μπαρζανί παραιτήθηκε από τη θέση του προέδρου και τον διαδέχθηκε ο στενός του συνεργάτης, Νετσιρβάν Μπαρζανί.
Ο Μασούντ Μπαρζανί παραμένει μια προσωπικότητα με επιρροή στην κουρδική πολιτική, γνωστός για την ισχυρή προσωπικότητά του, την πολιτική του οξυδέρκεια και τη δέσμευσή του στην κουρδική υπόθεση. Η κληρονομιά και ο αντίκτυπός του στην κουρδική πολιτική και την ανάπτυξη της περιοχής του Κουρδιστάν συνεχίζουν να αποτελούν αντικείμενο συζήτησης και ανάλυσης.